دانشنامه تخصصی

دسته‌بندی اصطلاحات تخصصی پیچ، مهره و واشر

۱. انواع اصلی اتصالات (Main Fastener Types)

اصطلاح فارسیمعادل انگلیسیتوضیحات کوتاه برای محتوا
پیچScrew / Boltتفاوت‌های کلیدی بین پیچ (Screw) و بولت (Bolt)، کاربردها و انواع
پیچ شش گوشHex Bolt / Hex Cap Screwپرکاربردترین نوع پیچ، مشخصات کلگی شش‌گوش، استانداردها
پیچ خودکارSelf-Tapping Screwپیچ‌هایی که نیاز به مهره ندارند و خودشان در قطعه کار رزوه ایجاد می‌کنند
پیچ آلنی (مغزی)Hex Socket Cap Screw / Allen Screwپیچ‌هایی با آچارخور شش‌ضلعی داخلی، مناسب برای فضاهای محدود
استاد بولت (پیچ دو سر رزوه)Stud Boltمیله‌های رزوه‌دار که در دو انتها با مهره بسته می‌شوند
مهرهNutانواع مهره‌ها، نحوه عملکرد و جفت شدن با پیچ
واشرWasherوظیفه واشر (توزیع بار، جلوگیری از باز شدن)، انواع و کاربردها
انکر بولت (رول بولت)Anchor Boltاتصال قطعات به سطوح بتنی و سنگی

۲. مشخصات و اجزای پیچ و مهره (Bolt & Screw Specifications)

اصطلاح فارسیمعادل انگلیسیتوضیحات کوتاه برای محتوا
گل پیچ / کلگیHeadشکل‌های مختلف کلگی (شش‌گوش، گرد، خزینه،…) و کاربرد هرکدام
رزوهThreadساختار مارپیچی روی بدنه پیچ، انواع و وظایف آن
گام رزوهThread Pitchفاصله بین دو دندانه متوالی در رزوه، تفاوت گام درشت و ریز
قطر اسمیNominal Diameterقطر خارجی بدنه پیچ که سایز آن را مشخص می‌کند (مثلاً M8)
طول پیچLengthنحوه اندازه‌گیری طول در پیچ‌های مختلف (از زیر گل یا کل طول)
نوع آچارخورDrive Typeشکل حفره یا برآمدگی روی کلگی برای اعمال گشتاور (دوسو، چهارسو، آلنی، ستاره‌ای)
قطر پیچScrew Diameterاندازه عرض پیچ در نقطه بیشترین قطر آن، معمولاً اندازه رزوه.

۳. انواع رزوه‌ها (Thread Types)

اصطلاح فارسیمعادل انگلیسیتوضیحات کوتاه برای محتوا
رزوه میلی‌متری (متریک)Metric Threadاستاندارد جهانی با پیشوند M، مشخصات و زوایای دندانه‌ها
رزوه اینچیImperial / Unified Thread (UNC/UNF)سیستم استاندارد در آمریکا، تفاوت UNC (دنده درشت) و UNF (دنده ریز)
رزوه دنده درشتCoarse Thread (UNC)مقاومت بیشتر در برابر ضربه، نصب سریع‌تر، مناسب برای مواد نرم
رزوه دنده ریزFine Thread (UNF)استحکام کششی بالاتر، تنظیم دقیق‌تر، مقاومت بهتر در برابر لرزش

۴. انواع تخصصی مهره‌ها و واشرها (Specialized Nuts & Washers)

اصطلاح فارسیمعادل انگلیسیتوضیحات کوتاه برای محتوا
مهره قفلی (کاسه نمدی)Nylon Lock Nut / Nyloc Nutدارای واشر نایلونی برای جلوگیری از باز شدن در اثر لرزش
مهره چاکدارCastle Nut / Slotted Nutبه همراه پین اشپیل برای قفل کردن مهره استفاده می‌شود
مهره خروسکیWing Nutبرای باز و بسته کردن با دست و بدون نیاز به آچار
واشر تختFlat Washerبرای توزیع یکنواخت بار و محافظت از سطح قطعه کار
واشر فنری (قفلی)Spring Washer / Lock Washerبا ایجاد نیروی فنری، از شل شدن مهره در اثر ارتعاش جلوگیری می‌کند

۵. مواد، پوشش‌ها و گریدها (Materials, Coatings & Grades)

اصطلاح فارسیمعادل انگلیسیتوضیحات کوتاه برای محتوا
گرید / کلاس پیچGrade / Classنشان‌دهنده خواص مکانیکی و استحکام پیچ (مثلاً کلاس 8.8، 10.9، 12.9)
فولاد ضدزنگ (استنلس استیل)Stainless Steelمقاومت بالا در برابر خوردگی، گریدهای معروف (304، 316)
پوشش گالوانیزه (سرد و گرم)Zinc Plating / Hot-Dip Galvanizingروش‌های ایجاد لایه روی (Zinc) برای محافظت در برابر زنگ‌زدگی
استحکام کششیTensile Strengthحداکثر نیروی کششی که پیچ قبل از شکستن تحمل می‌کند

۶. مفاهیم مهندسی و استانداردها (Engineering Concepts & Standards)

اصطلاح فارسیمعادل انگلیسیتوضیحات کوتاه برای محتوا
گشتاورTorqueنیروی چرخشی لازم برای بستن پیچ، اهمیت اعمال گشتاور صحیح
نیروی پیش‌تنیدگیPreload / Clamping Forceنیروی فشاری که پیچ بر قطعات وارد می‌کند تا آن‌ها را کنار هم نگه دارد
استاندارد DINDIN Standardاستانداردهای صنعتی آلمان که به طور گسترده در ایران استفاده می‌شود
استاندارد ISOISO Standardاستانداردهای بین‌المللی برای یکسان‌سازی مشخصات محصولات